Cao (cồn) bọ mắm

Cao (cồn) bọ mắm là gì?

Bọ mắm hay còn gọi là Thuốc dòi là một loại cây thuộc họ Gai - Urticaceae, có tên khoa học là Pouzolzia zeylanica (L.) Benn. Người ta thường dùng lá cây tươi giã nhỏ để cho vào vại mắm vì có tác dụng trừ được giòi bọ, do đó nó có tên gọi là Bọ mắm hay Thuốc dòi.

Tên khoa học: Pouzolzia zeylanica (L.) Benn.
Tên đồng nghĩa: Pouzolzia indica Gaud.
Tên khác: Cỏ dòi, Bọ mắm, Đại kích biển, Cây dòi ho.
Họ: Gai (Urticaceae).

Cây thảo sống nhiều năm, thân có lông sát, nham nhám, cao từ 40-50cm đến 90cm, và có cành mêm mọc trải ra. Lá cây có lá kèm, mọc đối hoặc mọc theo từng cặp. Phiến lá, hình mác, nhỏ, có lông ở cả hai mặt và có 3 gân gốc. Hoa màu trắng, nhỏ, mọc thành xim, không có cuống, mọc ở nách lá. Hoa cái màu trắng, vòi nhuỵ dài, hoa đực có 4 nhị và chỉ nhị cong. Quả của cây có lông, màu hồng tím, có hình dạng trứng nhọn.

Các nghiên cứu sơ bộ được thực hiện và phát hiện ra rằng việc sử dụng chiết xuất Ethanol từ cây Pouzolzia zeylanica bằng cách uống có tác dụng giảm viêm và giảm đau đáng kể trên chuột. Ngoài ra, việc sử dụng tại chỗ cũng thúc đẩy quá trình lành vết thương nhiễm trùng da do vi khuẩn sinh mủ. Thành phần chính của Pouzolzia zeylanica là flavonoid glycoside, bao gồm quercetin và kaempferol, các hợp chất này đều có hoạt tính chống viêm. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu về tác dụng chữa bệnh của flavonoid từ Pouzolzia zeylanica (FPZ) đối với áp xe và loét da do SA gây ra, cũng như đánh giá hoạt tính chống viêm in vitro của hai hợp chất flavonoid từ P. zeylanica. Kết quả cho thấy FPZ giúp giảm sản xuất các chất viêm như NO, TNF-α, IL-1 và PGE 2 trong mô hình viêm đại thực bào của chuột do lipopolysacarit gây ra. Tuy nhiên, các bằng chứng thực nghiệm cho thấy chiết xuất ethanol của P. zeylanica và FPZ không có tác dụng kháng khuẩn đáng kể trong ống nghiệm, vì vậy chúng có thể không trực tiếp ức chế hoặc tiêu diệt vi khuẩn. Chức năng của FPZ chủ yếu là giúp giảm viêm tại chỗ thay vì chống vi khuẩn.

Các phương thức chiết xuất cồn bọ mắm

1. Nghiên cứu tại Bangladesh
   Plant material
   The whole plant of Pouzolzia zeylanica (L.) Benn. was collected from Hathazari, Chittagong, Bangladesh in the month of August.2011, After selection of plants suitable herbarium sheet for plant with some general information were prepared and send to Bangladesh Council of Scientific & Industrial Research (BCSIR), Baluchara, Chittagong for identification. They identified and provided us the scientific name of the plants.
   Preparation of plant Extract
   After collection, the plant was cut into small pieces and air dried for several days. The plant materials were then ground into coarse powder. The dried and ground plant powder (138gm) were soaked in ethanol(750ml) in an air tight, clean flat bottomed container for 7 days at room temperature with occasional stirring and shaking. The extract was then filtered first through a fresh cotton plug and finally with a whatman filters paper. The filtrate (ethanol extract) obtained was evaporated under ceiling fan until dried. It rendered a greenish color concentrate paste. The weight of the crude extract was 8.202 gm and the yield value of powdered plant material of Pouzolzia zeylanica (L.) Benn was 5.94% .The concentrated paste was designated as crude extract or ethanolic extract.
   Source: Antifungal Activity of Ethanol Extract of Pouzolzia zeylanica (L.) Benn - Dibyajyoti Saha & Swati Paul
2. Nghiên cứu khác cũng của Bangladesh
   Selection of plant
   The plant Pouzolzia zeylanica (L) Benn. was selected for study. The plants were collected from Jahangirnagar University campus, Savar, Dhaka, Bangladesh in August, 2013. The collected plants were identified and authenticated by experts in Bangladesh National Herbarium, Mirpur, Dhaka, where a Voucher specimen has been deposited for future reference.
   Methanol extract
   The whole plants were sun dried and then crushed through grinding machine. Then 100 g of dried whole plant powder were taken in a separate container. To this 250 ml of methanol was added and kept for 24 h at room temperature with periodic shaking. Then filtered with Whatman No. 1 filter paper and the filtrate was collected. The procedure was repeated three times with fresh volume of methanol. The filtrates were pooled.
   Source: Ethnopharmacological investigations of methanolic extract of Pouzolzia Zeylanica (L.) Benn - Md Solayman Hossain et al.
3. Nghiên cứu tại Việt Nam
   Plant collection
   Poulzolzia zeylanica (L.) Benn was collected at Binh Duong Province. Leaves were collected, washed and then dried under sun condition for a week. Dried leaves were stored in a dry and clean place until use.
   Cold-extraction
   The dried leaves were ground into powder. The plant powder was soaked in ethanol in a 250 ml becher for several days at room temperature with occasional shaking. The extract was then filtered through filter papers. The filtrate obtained was evaporated in the vacuum until dried. It rendered a greenish color concentrate paste.
   The optimized extraction yield was 6.85% (Y) with ethanol concentration at 96 percent ethanol (Z1), the ratio solid to liquid is 1: 25 (mg/ml) (Z2) and extraction time is 4 days (Z3)
   Source: BIOEFFICACY OF LEAF EXTRACTS FROM POUZOLZIA ZEYLANICA (L.) BENN AGAINST DIAMONDBACK MOTH PLUTELLA XYLOSTELLA IN VIET NAM - NGUYEN NGOC BAO CHAU, LY THI MINH HIEN, DANG THI TINH

Sản xuất cao bọ mắm xuất khẩu hoặc dùng trong nước?

• Vùng nguyên liệu: Thanh Hóa, Phú Yên, các tỉnh miền Nam
• Nhà máy: công nghệ chiết xuất cồn đơn giản
• Thành phẩm: cao (cồn) bọ mắm, cần phân tích thành phần qua sắc ký
• Khách hàng: công ty dược trong nước (Siro ho Pectol, Siro Eugica DHG, ...) công ty nước ngoài ()